Tonoz çatı antik dönemlerden günümüze kadar gelmiş olan ve modern yapılarda sıkça kullanılan çeşitli çatı formlarından biridir. Tonoz bir yapıda kemerler yan yana dizilerek birbirine bağlanır ve bir tür kapalı koridor oluşturulur. Üstteki yapıyı taşıma amacıyla hem hafif hem sağlam altyapılar bu şekilde oluşturulur.

Mimaride bu yapıların kullanımının tarihi çok eskiye dayanıyor. Farklı dönemlerde tuğla, taş ve beton kalıpların yardımıyla yapılan tonozlar kilise, cami, manastır, medrese, hamam ve diğer çok sayıda yapıda kullanılmışlardır. Tonozun çok çeşitli şekilleri bulunmaktadır; beşik tonoz, yıldız tonoz, kaburgalı, yelken, tekne, ağ, eğik, çatma, kubbeli, yelpazeli, sivri, eğri, çapraz, halka ve manastır tonozu gibi çeşitli biçimler mevcuttur. Bunlardan Akdeniz ve Ege uygarlıklarında ve İslam mimarisinde en çok beşik şekli kullanılmıştır.

Modern mimaride tonoz çatıların yaygın bir şekilde kullanıldığını görüyoruz. Bu sistemler eğrisel biçimli çatılarda çeşitli malzemelerin kullanıldığı görülse de en çok çelik malzeme kullanımıyla yapılmaktadır. Çelik malzemenin tercih sebebi uygun maliyet ve hızlı kurulumdur. Tonoz çatılara benzinliklerde kullanılan kanopi çatıyı ve süpermarketlerde binaların ara boşluklarında kullanılan çelik çatı sistemlerini örnek verebiliriz. Çelik tonoz çatı sistemleri konutlarda, apartmanlarda, villalarda, iş merkezlerinde, akaryakıt istasyonlarında, turistik binalarda ve daha sayamadığımız çok sayıda yapıda hatta hava alanlarında bile kullanılmaktadırlar.

Bu çatı sistemlerinin geçmişten günümüze yaygın olarak tercih edilmesinin bazı nedenleri vardır.

- Tonoz çatılar su geçirmez özelliktedirler.

- Bu çatı sistemleri yangına karşı dayanıklıdırlar.

- Tonoz çatı sistemleri ayrıca deprem ve diğer doğal afetlere karşı dirençlidirler.

- Bir diğer avantajları korozyona karşı dayanıklı olmalarıdır.

- Silindirik yapıda olan tonozlar iç mekânlarda tavan yüksekliğinin artırılması amacıyla kullanılmaktadır. Bu anlamda daha çok kullanım alanı sağlarlar.

- Işığın homojen bir şekilde dağılımını sağlayan tonoz yapılar endüstriyel tesislerde güneş ışığından yararlanmak için kullanılmaktadırlar.

- Kötü hava koşullarına karşı dayanıklıdırlar.

- Maliyetler açısından uygun olduklarından dolayı tonoz sistemleri inşaatı kolaylaştıran faktörlerdendir.

- Estetik görünümlüdürler. Farklı ihtiyaçlara kolay bir şekilde uyum sağlayabilirler.

- Bu tür çatı sistemleri ekonomiktir. Çok hızlı bir üretim ve montaj imkânı sağlarlar.

- Ayrıca yapılarda bulunan bu çatı sistemleri neredeyse hiç bakım gerektirmezler.

Tonoz çatıların uygulamasında projeye uygun olarak hazırlanan eğimli çatılar tesislerde üretilerek kuruluma hazır hale getirilir. Daha sonra kaynak teknolojisinin yardımıyla montajı yapılır. En son tonoz haline getirilen çatı sistemlerinin yüzey kaplamaları uygulanır.